Je bent adviseur en interim bij Bureau Helder. Maar in eerste plaats ben je verloskundige. Hoe is dit voor jou begonnen?
“Mijn eerste actieve stappen in de zorgsector zette ik inderdaad in de geboortezorg als verloskundige. Ik stond aan het bed en begeleidde vrouwen naar het moederschap. Uiteindelijk richtte ik mijn eigen praktijk op, die uitgroeide tot een groot team van verloskundigen, echoscopisten, assistenten… Alles erop en eraan!”
Hoe heeft de verloskunde jou gevormd?
“Tijdens mijn opleiding leerde ik over het belang van een natuurlijke bevalling, zonder onnodige medische ingrepen. Pijnbestrijding was toen nog geen standaardprocedure, en vertrouwen in het natuurlijke proces stond centraal. Dit betekende dat er heel erg vanuit vertrouwen werd gewerkt. Deze ervaring heeft me diepgaand gevormd. Ik heb de kracht van geboortezorg van dichtbij mogen zien en beleven, waarbij het bijna altijd goed gaat. Dat is het mooie van ons vak.”
“Mijn achtergrond is niet gebruikelijk, maar er zijn er meer zoals ik.”
Maar hoe wordt een gepassioneerde verloskundige een adviseur en interim-bestuurder? Dat is toch niet gebruikelijk.
“Het is niet gebruikelijk, maar er zijn er meer zoals ik hoor. Tijdens mijn praktijkwerk kwamen er veel organisatorische uitdagingen op mijn pad, en in plaats van er vanaf te deinzen, greep ik ze met beide handen aan. Mijn collega’s waren hier meestal minder enthousiast over, maar ik vond het juist een interessante aanvulling op mijn werk aan het bed.”
En wat zorgde ervoor dat deze “interessante aanvulling” uiteindelijk jouw volledige werkinvulling werd?
“Rond 2009 deed zich een incident voor in onze regio waarbij de zorg voor een moeder niet optimaal was verlopen. Dit gebeurde in een periode waarin de Nederlandse geboortezorg vergeleken werd met de rest van Europa en als zwakker werd beschouwd, vooral op organisatorisch gebied. Binnen onze sector begonnen we ons af te vragen hoe we de organisatiestructuur konden verbeteren om dergelijke situaties te voorkomen. Toen kregen we de kans om samen met het ministerie van VWS de geboortezorg op nationaal niveau opnieuw te evalueren en te onderzoeken hoe we meer samenwerking tussen verschillende disciplines konden bevorderen. Dit markeerde het begin van mijn betrokkenheid bij het organisatorische aspect van de geboortezorg. Ik werd lid van een lokale stuurgroep waarin we ons intensief bezighielden met het herontwerpen van de organisatiestructuur, met als voornaamste doel om de wensen van de moeders en gezinnen beter te vervullen, terwijl we tegelijkertijd streefden naar meer efficiëntie en werkplezier voor alle zorgverleners.”
“De opbouw van het huidige integrale zorgakkoord pasten we al toe in de geboortezorg.”
Waarin resulteerde dit concreet? Kun je een voorbeeld geven?
“Het hoofddoel was altijd om de geboortezorg zo min mogelijk te medicaliseren en te streven naar zo veel mogelijk gezonde bevallingen. Alles wat we deden, was gericht op het volgen van de wensen van de moeder – waar het medisch verantwoord was – en het inzetten van zorgverleners op de toppen van hun kunnen. De structuur die we toen ontwikkelden, was eigenlijk al een voorbeeld van hoe het huidige integrale zorgakkoord uiteindelijk is opgebouwd: zet zorgverleners in op de toppen van hun kunnen, minimaliseer medicalisering en focus op preventie en voorzorg. Dat was wat we al in de geboortezorg deden. “
En het klinkt in lijn met de Bureau Helder-doeleinden.
“Klopt! Het heeft directe raakvlakken. Bij Bureau Helder is de benadering om te werken vanuit bestaande goedlopende processen en dit verder te optimaliseren: werken vanuit de kracht van een organisatie. Dit heeft zelfs raakvlakken met verloskunde: in de geboortezorg werken we vanuit de kracht van de moeder. Het is heel leuk om te zien hoeveel overeenkomsten er zijn tussen deze benaderingen.”
Hoe ben je bij Bureau Helder terechtgekomen?
“Mijn kennismaking met Bureau Helder kwam voort uit mijn werk bij de integrale geboortezorgorganisatie Geboortehart. Rik Riemens, die betrokken was bij IJmond Geboortezorg, en ik kwamen elkaar vaak tegen tijdens landelijke overleggen. We ontdekten dat onze visie en werkwijze sterk overeenkwamen. We begonnen regelmatig met elkaar te sparren over de uitdagingen waar we voor stonden en hoe we ze konden oplossen. Rick heeft een achtergrond in bedrijfskunde en ik als verloskundige, dus we vulden elkaar goed aan. Toen we besloten om een grootschalig ICT-project in Noord-Holland samen aan te pakken, was dit onze eerste concrete samenwerking. Dit verliep succesvol en leidde tot verdere intensivering van onze samenwerking. Op een gegeven moment bracht Rick Bureau Helder onder mijn aandacht. Ik woonde een inspiratiedag bij en de rest is geschiedenis.”
“De zorg moet altijd flexibel en adaptief zijn, aangepast aan de behoeften van elk individu.”
Hoe zie je de toekomst van de geboortezorg?
“Wat de toekomst betreft, geloof ik dat de geboortezorg een voortdurende evolutie zal doormaken. Ik hoop dat we blijven streven naar een gebalanceerde benadering die medische expertise combineert met het respecteren van de wensen van de moeder. De zorg moet altijd flexibel en adaptief zijn, aangepast aan de behoeften van elk individu. Daarnaast ben ik van mening dat blijvende samenwerking en communicatie tussen zorgverleners, zoals artsen, verloskundigen, en kraamzorg, cruciaal zal blijven. Samen kunnen we de beste zorg leveren.”
En wat zijn jouw eigen toekomstplannen?
“Ik zal mijn bijdrage blijven leveren, zowel binnen als buiten de geboortezorg, om samenwerkingen en communicatie te bevorderen en te zorgen voor positieve veranderingen in de zorg. Daarnaast zou ik de lijn met het IZA steviger willen neerzetten, door meer IZA-projecten buiten de geboortezorg te doen. Een mooie uitdaging, waar ik met enthousiasme naartoe werk.”
Meer weten over de hedendaagse geboortezorg? Susanne gaat hier verder op in in het artikel “De Dag van de Geboorte: een moment van reflectie op de Nederlandse geboortezorg”.
Benieuwd hoe Susanne jouw organisatie kan helpen?
Neem contact op met Susanne voor een kop koffie en een goed gesprek.